حمایت و سرمایه گذاری پیشران توسعه گلخانه ها در اصفهان
اصفهان ایرنا اصفهان به عنوان اصلی ترین کانون های کشاورزی کشور اگرچه با برخورداری از تجارب در نوع کشت و کار در بسیاری از زمینه ها موفق بوده اما توسعه گلخانه ها بویژه به دلیل لزوم مصرف بهینه آب در آن اهمیت مضاعف دارد که این امر مستلزم حمایت ها به خصوص در .
– اصفهان ایرنا اصفهان به عنوان اصلی ترین کانون های کشاورزی کشور اگرچه با برخورداری از تجارب در نوع کشت و کار در بسیاری از زمینه ها موفق بوده اما توسعه گلخانه ها بویژه به دلیل لزوم مصرف بهینه آب در آن اهمیت مضاعف دارد که این امر مستلزم حمایت ها به خصوص در زمینه مالی و سرمایه گذاری اولیه است.
کشت گلخانه ای به عنوان روشی پیشرفته در کشت و کار را می توان راهی مطمئن برای رونق کشاورزی بویژه در مناطق کم آب در نظر گرفت زیرا محصولات این نوع کشت برخلاف باور عمومی، کیفیت بالایی دارد و بخوبی می تواند جایگزین تولیدات کشت سنتی شود، کنترل آفات و بیماری ها، شرایط محیطی مناسب و رسیدگی دقیق تر به آن در زمره دلایلی است که این نوع محصولات را با کیفیت بهتر به دست مصرف کنندگان می رساند.
موضوع مهمتری که ما را به استفاده از روش های نوین کشاورزی سوق می دهد کاهش چشمگیر منابع آبی است، چه، بحران آب چالشی بسیار بزرگ برای تمام کشورهای جهان است به گونه ای که برنامه های متعددی برای مصرف بهینه و بهره وری درست از منابع آبی در خیلی از مناطق اجرا می شود و ایران نیز با قرار گرفتن در ناحیه گرم و کم بارش از این قاعده خارج نیست.
بر همین اساس در شرایط بحرانی موجود برای مقابله با تنش آبی کشور، توسعه کشت محصولات گلخانه ای به عنوان جایگزین کشت سنتی به عنوان بزرگترین مصرف کننده منابع آبی، راهی برای برون رفت از این چالش جدی خواهد بود.
مساحت اراضی کشاورزی استان اصفهان 569 هزار هکتار است و 11 درصد از اشتغال وهفت درصد از تولید ناخالص ملی آن به بخش کشاورزی اختصاص دارد.
سطح زیر کشت محصولات گلخانه ای شامل سبزی و صیفی و گل و گیاه زینتی این استان رتبه دوم کشوری را به خود اختصاص داده، اما مشکل بزرگ کشاورزی آن بر اساس شاخص های بلندمدت این است که هم اکنون 53.
4 درصد از مساحت این استان درگیر خشکسالی شدید و از نظر پراکنش مکانی 4.
3 درصد از مساحتش در شرایط نرمال، 8.
8 درصد خشکسالی خفیف، 24 درصد خشکسالی متوسط، 14 درصد خشکسالی شدید و 47.
7 درصد خشکسالی بسیار شدید است.
همچنین بر اساس گزارش های دیگر، 98.
1 درصد از مساحت استان درگیر خشکسالی هیدرولوژیک(آب شناسی) و بر اساس این شاخص ها 5.
5 درصد مساحت استان با خشکسالی خفیف، 33.
2 درصد خشکسالی متوسط و 6 درصد خشکسالی بسیار شدید دست و پنجه نرم می کند.
تحلیل آمار فوق حاکیست که با روش های سنتی کشاورزی نمی توان پیش رفت و تغییر در شیوه های کشت و کار در چنین مناطقی که خشکسالی بر روی آنها سایه انداخته است باید بطور جدی دنبال شود که البته تحقق آن به زدودن موانع و حمایت های لازم بویژه در مباحث مالی نیاز دارد.
در همین پیوند، عضو هیات علمی و دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اصفهان می گوید: راندمان در مصرف آب و بهبود کیفیت محصولات تولیدی از مهمترین شاخص های این نوع کشت به شمار می رود و از آنجایی که اصفهان از لحاظ میزان و تنوع محصولات کشاورزی در بین دیگر استان ها در جایگاه ممتازی قرار دارد می تواند بیش از گذشته در این صنعت وارد عمل شود و تولیدات خود را روز به روز افزایش دهد.
مریم گُل آبادی در گفت و گو با ایرنا، کشت گلخانه ای را قابل اجرا در تمام طول سال می داند و تصریح کرد: این روش به گونه ای است که فارغ از وضعیت آب و هوایی در روزهای سرد زمستان و هم در روزهای گرم تابستان قابلیت تولید دارد و گرما و سرما نمی تواند آن را دستخوش تغییر دهد و به دیگر سخن و به زبان ساده تر، کشت گلخانه ای چهار فصل است.
این استاد دانشگاه که خود تولیدکننده محصولات کشاورزی و مدیرعامل شرکت دانش بنیان نگین بذر دانش است، اضافه کرد: افزایش گلخانه ها نیازمند وام و تسهیلات بانکی است زیرا تاسیس یک گلخانه به سرمایه اولیه بالایی نیاز دارد و برای احداث یک گلخانه به مساحت یک هکتار دست کم 2 تا سه میلیارد تومان سرمایه اولیه نیاز است، البته کسانی که زمین ندارند باید رقم بالایی هم صرف خرید زمین مورد نیاز کنند که بی شک برای همه کشاورزان مُیسر نیست.
وی بهبود کیفیت تولید محصولات گلخانه ای را مزیتی در مقایسه با دیگر روش ها برشمرد و اظهارداشت: درصد بالایی از محصولاتی که به صورت گلخانه ای کشت می شوند از کیفیت بالاتری برخوردارند زیرا شرایط کنترل تا برداشت بخوبی و بهتر انجام می شود و مصرف کنندگان با خیال آسوده تر از آنها استفاده می کنند.
به گفته عضو هیات علمی و دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد، اصفهان از جمله استان هایی به شمار می رود که با کمبود منابع آبی روبه روست و باید از روش های جدید و فناوری های روز برای کشت و کار استفاده کند در غیر این صورت نمی تواند در سال های آینده به عنوان یکی از قطب های اصلی محصولات کشاورزی در کشور مطرح باشد.
وی خاطرنشان کرد: البته پیش از توسعه گلخانه ها باید حامل های انرژی نظیر گاز را بعنوان ضرورتی اجتناب ناپذیر برای آنها تامین کرد، بطورکلی مصرف گاز به جای مصرف گازوییل، راندمان تولید را بالا می برد و از لحاظ ایمنی نیز به مراتب بهتر است.
به اعتقاد گل آبادی توسعه گلخانه ها نیازمند تسهیل در ساز و کار اداری و ارائه تسهیلات کم بهره است و باید روند دریافت تسهیلات را آسان کرد تا افراد بیشتری برای توسعه گلخانه ها وارد عمل شوند.
این کارشناس یادآور شد: تمام مناطق استان قابلیت توسعه احداث گلخانه را ندارد، چراکه کشت گلخانه ای نیازمند وجود منابع آبی زیرزمینی با کیفیت بویژه چاه است و در نقاطی که کیفیت آب چندان بالا نیست تا حدودی توسعه گلخانه ها موفق نخواهد بود پس از ظرفیت های کنونی باید نهایت بهره را برد.
وی در باره تولیدات این صنعت گفت: خیار، گوجه فرنگی، فلفل، بادمجان و برخی گل های تزیینی، بیشترین آمار کشت گلخانه ای را در استان و کشور به خود اختصاص داده که بیشترین آن را خیار تشکیل می دهد و البته می توان تعداد این محصولات مانند توت فرنگای ر بخصوص در زمینه گل های زینتی افزایش داد.
بنا به تحقیقات این پژوهشگر، در توسعه گلخانه ها باید زمینه را برای احداث گلخانه های پیشرفته به جای گلخانه های چوبی مهیا کرد زیرا راندمان تولید در گلخانه های مدرن و پیشرفته به مراتب خیلی بیشتر از گلخانه های سنتی و چوبی است، ارتفاع نه چندان زیاد سقف گلخانه های چوبی میزان استفاده از سم را افزایش می دهد از همه رو کیفیت محصولات تا حدی پایین می آید.
نگاه مثبت اصفهان به توسعه کشت گلخانه ای آنطور که معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان می گوید: توسعه کشت گلخانه ای از اولویت های وزارتخانه است و اصفهان نیز نگاه ویژه ای به این صنعت دارد و سال به سال برنامه ریزی ها برای حمایت هرچه بیشتر از این صنعت بهبود پیدا می یابد.
اصغر رستمی در گفت و گو با ایرنا، برخورداری از مطلوبیت نسبی محصولات، افزایش تعداد برداشت ها در سال، ارتقا میزان برداشت محصول نسبت به سطح زیر کشت، تعیین زمان بهره برداری محصول و ثبات در فعالت شاغلان و کارگران را از مزایای این صنعت می داند.
به گفته وی در هر هکتار از گلخانه ها بطور متوسط 10 نفر بصورت دائم مشغول بکارند، بنابراین با توسعه آنها نفرات بیشتری در طول سال کار ثابت خواهند داشت که موضوعی مهم در اشتغالزایی پایدار به شمار می رود.
توانایی افزایش محصولات گلخانه ای در اصفهان به بیش از 370 هزار تُن بررسی آمار و ارقامی که مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان در گفت و گو با ایرنا مطرح می کند حاکیست که مساحت گلخانه های اصفهان از یکهزار و 840 هکتار در 2 سال قبل اکنون به 2 هزار هکتار رسیده که این میزان گلخانه در طول سال قادر خواهد بود 370 هزار تُن انواع محصولات سبزی و صیفی مانند خیار، گوجه، فلفل دلمه ای رنگی، بادمجان، توت فرنگی، سبزی برگی و غده ای تولید کند.
به گفته احمدرضا رییس زاده، سالانه 160 میلیون شاخه و اصله انواع گل و گلدان و گیاه تزیینی در 180 هکتار گلخانه این منطقه تولید می شود که شامل شاخه بریده، گیاهان آپارتمانی، درخت و درختچه، گل های فصلی و نشایی است، همچنین سالانه بیش از 50 هزار تُن انواع محصولات گلخانه ای از این استان به خارج کشور صادر می شود.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان با اشاره به اهمیت توسعه کشت گلخانه ای در استان بعنوان یکی از اصلی ترین سیاست های وزارتخانه، جذب بازارهای کشورهای دیگر را از جمله مزایای بهبود و بیشتر شدن محصولات گلخانه ای می داند.
وی ادامه داد: اکنون انواع محصولات سبزی و صیفی مانند خیار، گوجه، فلفل دلمه ای رنگی، بادمجان، توت فرنگی، سبزی برگی و غده ای به همراه گل های تزیینی، صادرات تولیدات گلخانه ای این استان به کشورهای خارجی را تشکیل می دهد.
رییس زاده با بیان اینکه این میزان صادرات سالانه افزون بر 50 میلیون دلار ارزآوری برای کشورمان دارد، ادامه می دهد: تغییر شیوه کشت از فضای باز و بصورت سنتی به فضای گلخانه ای از اولویت های این نهاد است و به جد دنبال می شود،علاوه بر آن افزایش بهره وری در تولید، محصول بهتر، صرفه جویی در زمین زراعی و کاهش مصرف آب و انرژی را از دیگر مزایای کشت و کار در فضای گلخانه است، برای مثال برداشت گوجه یا خیار در10 هکتار زمین زراعی معادل برداشت در یک هکتار گلخانه است، همچنین کنترل آفات، اشتغالزایی بالا و محصول بیشتر از مزایای این نوع کشت به شمار می رود.
به اعتقاد وی سهم اشتغالزایی بیشتر شیوه گلخانه ای نسبت به روش معمول را باید بعنوان شاخصی مثبت و موثر در نظر گرفت، فعالیت در گلخانه در 12 ماه سال انجام می شود، اما در روش غیر گلخانه، زمین تنها 3 تا 4 ماه زیر کشت می رود، به همین دلیل شاغلان در گلخانه ها در تمام طول سال مشغول بکارند و با تعطیلی فصلی روبه رو نمی شوند.
وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر کنترل هرچه بهتر آفات و بیماری ها از نکات مثبت کشت فضای بسته است و بصورت کلان، سیاست های حمایتی از این نوع کشت و تولید دائم سبب تثبیت قیمت ها و کنترل هرچه افزون تر بازار می شود.
نگره آسان سازی دریافت تسهیلات کشاورزی در اصفهان مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان با تاکید بر تسهیل صدور مجوزها برای متقاضیان طرح ایجاد و توسعه گلخانه ها خاطرنشان کرد: هر کشاورز و سرمایه گذاری که زمین زراعی و آب برای آبیاری داشته باشد می تواند از تسهیلات بانکی یارانه دار با بازپرداخت پنج ساله و با یک سال تنفس استفاده کند.
وی افزود: در سال 98 تعداد 220 مورد معرفی دریافت تسهیلات با سرجمع چهار هزار میلیارد ریال به بانک انجام و از این تعداد 105 فقره تسهیلات با مجموع یک هزار و 670 میلیارد ریال پرداخت شده است.
به گفته این مدیر روند حمایت از سرمایه گذاران و فعالان علاقه مند در این بخش در سال جاری ادامه خواهد داشت، هرچند نقص در ضمانت ها بزرگترین چالش پیش روی متقاضیان و به طورکلی این طرح است، با این حال طرح بخوبی در اصفهان پیشرفت می کند و در رده دوم کشور از حیث تولید محصولات و سطح زیر کشت گلخانه ای قرار دارد.
رییس زاده با تاکید بر اینکه بسته های تشویقی و حمایتی با همکاری اتحادیه ها و تعاونی ها بر مبنای همین اصل ارائه می شود، افزود: در عین حال تکمیل شیوه تولید و زنجیره ارزش با صادرات هرچه بیشتر با استفاده از ظرفیت تعاونی ها و اتحادیه ها رقم می خورد.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان با اشاره به شهرستان های فلاورجان، تیران و کرون، مبارکه، اصفهان، شهرضا و نجف آباد به عنوان فعالان صنعت کشت و کار گلخانه ای در این استان اظهارداشت: چهار هزار و 500 واحد گلخانه در استان مستقر است که 20 هزار نفر شغل مستقیم و معادل همین رقم شغل غیرمستقیم در مراکز فرآوری و بسته بندی و حمل ونقل محصولات ایجاد کرده است.
اشتیاق زیاد کشاورزان نسل جوان استان اصفهان به توسعه گلخانه ها عضو هیات مدیره نظام صنفی کشاورزی استان اصفهان در گفت و گو با ایرنا گفت: اصفهان در منطقه خشک و نیمه خشک کشور قرار گرفته لذا استفاده از فناوری های روز دنیا در زمینه نوع کشت آبیاری از اهمیت بالایی برخوردار است و بدون تردید با ادامه روش های قدیمی، صنعت کشاورزی در سال های آتی با مشکل مواجه خواهد شد.
عبدالحسین میرمیران افزود: در کشت گلخانه ای میزان بهره وری 70 تا 80 درصد بالا می رود در حالی که در کشت معمولی این میزان حدود 30 تا 40 درصد است، بنابراین هیچ شکی بر توسعه این صنعت نیست بویژه اینکه اصفهان از مراکز اصلی صنعت کشاورزی کشور محسوب می شود و دانش و تجربه در آن بالاست.
به اعتقاد وی البته سرمایه گذاری اولیه مهمترین مشکل در توسعه کشت و کار گلخانه ای است زیرا همه کس نمی تواند از پس تامین پول اولیه برآید، حتی در منطقه شرق اصفهان یکی دو محل برای احداث شهرک گلخانه ای مدنظر قرار گرفت که بدلیل نبود سرمایه گذاری، عملیات ساخت متوقف شد، بنابراین ارائه تسهیلات بانکی با نرخ سود نسبت مناسب در راه توسعه گلخانه ها موثر خواهد بود.
به گفته میرمیران اشتیاق لازم برای تغییر و تحول در کشاورزی استان و انجام هرچه بیشتر کشت گلخانه ای وجود دارد، البته ممکن است نسل قدیمی کشاورزان کمتر به این تغییرات تن دهند اما نسل جدید با دیدگاه های نو کامل انس دارد و برای بهبود کار و فعالیت آماده است و در صورت تامین نیازهای اولیه قادر خواهد بود در توسعه صنعت کشت گلخانه ای کشور سهیم و حتی پیشتاز باشد.
عضو هیات مدیره نظام صنفی کشاورزی استان اصفهان، خرید تضمینی محصولات تولیدی در صنعت گلخانه ای را لازم می داند و یادآور شد: محصولی که با سرمایه گذاری زیاد و مشقت تولید می شود باید راه خود را با سهولت به سوی بازار پیدا کند که این امر مستلزم حمایت جهاد کشاورزی و تدوین طرح های حمایتی است و این عامل می تواند کشاورز را برای تحول و ایجاد هرچه بیشتر، روی آوری به روش های نوین امروزی و توسعه فضای گلخانه ها تشویق و ترغیب کند.
مساحت اراضی کشاورزی استان اصفهان 569 هزار هکتار است و 11 درصد از اشتغال و هفت درصد از تولید ناخالص ملی آن به بخش کشاورزی اختصاص دارد.
کلید واژه ها: توسعه گلخانه ها – اصفهان – گلخانه – سرمایه گذاری – کشاورزی – برخورداری – توسعه – حمایت – کشت گلخانه ای – سرمایه – اهمیت – مضاعف – ایرنا – کانون – کشت گلخانه – کشور – موفق – مصرف – جایگزین – تولیدات – بالایی – مطمئن – سنتی – مالی – رونق – باور
