پرورش مجتهد در حوزه اخلاق از برنامه‌های مهم مرحوم آیت‌الله مصباح بود
حجت الاسلام احمدحسین شریفی در گفت و گو با خبرنگار معارف ایرنا گفت: آیت الله محمدتقی مصباح یزدی کسی بود که اخلاق را به مثابه یک علم همچون فقه، اصول و فلسفه در سطوح مشخص علمی با سرفصل های روشن و پیگیری های نظارتی تدوین کرد و در دوره های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری شکل داد و حتی توانست حوزه علمیه ای به قصد پرورش مجتهدان در حوزه اخلاق تاسیس کند.
وی افزود: ایشان حوزه علمیه رشد را تاسیس کرد و هدف اصلی وی جذب نخبگان و جوانانی بود که در آینده از مجتهدان تربیت اخلاق اسلامی شوند و این خلائی است که امروز حوزه ها و کشور با آن روبروست و او با امکانات و فضایی که در اختیار داشت سعی می کرد از جان مایه بگذارد.
مرحوم مصباح را می توان از موسسان اخلاق اسلامی دانست. البته کتاب های فراوانی درباره اخلاق در آیات و روایات نوشته شده و بزرگانی با مشرب ارسطویی در حوزه اخلاق کتاب نوشته اند ولی به طور قطع و یقین می توان گفت آیت الله مصباح با تکیه بر معرفت شناسی اسلامی و قرآنی در این زمینه روشی جدید را در پیش گرفت.
وی افزود: تاکنون سابقه نداشته که دانشمندی، فلسفه اخلاق اسلامی را با تکیه بر بنیان های معرفت شناسی اسلامی، هستی شناسی اسلامی و انسان شناسی اسلامی تدوین کند و در طول تاریخ حوزه های علمیه مرحوم مصباح برای اولین بار در اوایل دهه ۶۰ به صورت منظم درسی به نام فلسفه اخلاق را عرضه کرد.
شریفی با اشاره به نقد و بررسی مکاتب رقیب از سوی آیت الله مصباح یزدی گفت: شاید بتوان گفت مرحوم مصباح جزء بهترین و نخستین کسانی بود که این مکاتب را تحلیل و نقد کرد و قوت مکتب اخلاق اسلامی را در این میان تبیین کرد. قبل از آیت الله مصباح یکی از اندیشمندان عرب به نام عبدالله دّرّاز فقط آیات اخلاق را دسته بندی کرد ولی مرحوم مصباح با عنوان اخلاق در قرآن در چهار حوزه اخلاق فردی، اجتماعی، الهی و اخلاق زیست محیطی مباحثی را عرضه کرد.
فیلسوفی بی نظیر در تاریخ اسلام
این استاد حوزه اضافه کرد: مرحوم آیت الله مصباح یک فیلسوف بی نظیر و جزء معدود فلاسفه در تاریخ اسلام است که توانست بنیان های نظری فکر اسلامی را در اندیشه های سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و اقتصادی امتداد دهد.
وی افزود: این حکیم فیلسوف توانست بنیان های محکم هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی اسلامی را نیز به زیباترین شکل تبیین و تدریس کند و در سطوح مختلف برای مخاطبان گوناگون از دانش آموزان و معلمان گرفته تا دانشجویان و اساتید دانشگاه ها ارائه کرده و بر تدوین آن نظارت داشته باشد.
در واقع ایشان بنیان های فکر اسلامی همچنین امتداد آن را در حوزه حقوق اسلامی، سیاست اسلامی و اخلاق اسلامی دنبال کردند و لذا در طول تاریخ فلاسفه اسلامی شخصیتی همچون آیت الله مصباح سراغ ندارم که اینگونه در مباحث فلسفی کار کرده باشد.
این استاد دانشگاه با اشاره به سوابق علمی و اخلاقی این حکیم مجاهد اظهار کرد: باید سال‌ها بگذرد تا شخصیت علمی علامه مصباح در حوزه های مختلف شناخته شود.
گنجینه بزرگی را از دست دادیم
شریفی افزود: آیت الله مصباح قدرت بی نظیری در دفاع از کیان اسلام و مبانی فکر اسلامی داشت و با تلاش های خود به شاگردپروری و کادرسازی پرداخت و از جان خود مایه گذاشت و با وجود همه مشکلات مراکزی را در رشته های علوم انسانی تاسیس کرد. ایشان همه رشته های علوم انسانی را در موسسه امام خمینی (ره) طراحی و شاگردان متعددی را در این حوزه تربیت کردند.
وی افزود: اگر بخواهیم بدانیم آیت الله مصباح چه کاری کرده، باید تصور کنیم که اگر وی در حوزه های علمیه نبود، چه کسی در حال حاضر برای پاسخ دادن به نیازهای جوامع اسلامی و دفاع عالمانه و محققانه از ارزش های اسلامی تلاش می کرد. در و اقع اگر او نبود، کسی وجود نداشت که کادرسازی کند واینگونه نیرو پرورش دهد و باید بگویم ما گنجینه بزرگی را از دست دادیم.
آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی عضو فقید مجلس خبرگان رهبری و رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به دلیل بیماری، عصر جمعه ۱۲ دی دار فانی را وداع گفت.
رهبر معظم انقلاب در پیامی از آیت الله مصباح یزدی به عنوان عالم ربانی، فقیه و حکیم مجاهد، متفکری برجسته، مدیری شایسته، دارای زبانی گویا در اظهار حق و پای با استقامتی در صراط مستقیم یاد کردند و رحلت این فقیه را خسارتی برای حوزه علمیه و حوزه معارف اسلامی دانستند.
معظم له افزودند: خدمات ایشان در تولید اندیشه دینی و نگارش کتب راه‌گشا و در تربیت شاگردان ممتاز اثرگذار، و در حضور انقلابی در همه میدان‌هائی که احساس نیاز به حضور ایشان می‌شد، حقاً و انصافاً کم‌نظیر است. پارسائی و پرهیزگاری خصلت همیشگی ایشان از دوران جوانی تا آخر عمر بود و توفیق سلوک در طریق معرفت توحیدی، پاداش بزرگ الهی به این مجاهد بلند مدت است.
پیکر مرحوم آیت الله مصباح یزدی عصر دیروز (شنبه) به مشهد مقدس منتقل تا در حرم مطهر رضوی طواف داده و تشییع محدود شود و امروز به قم منتقل می‌شود تا روز دوشنبه در شهر مقدس قم تشییع و خاکسپاری شود.
