خوشه های خرما در شرق کرمان می خشکد/ تکرار یک تراژدی در نخلستانها
خبرگزاری مهر – گروه استان ها: تغییرات اقلیمی یکی از چالش های عمده استان کرمان است، طی سالهای اخیر کشاورزی مهمترین محور توسعه استان کرمان بوده و به همین دلیل زیر ساخت ها و برنامه های اقتصادی استان بر مبنای کشاورزی توسعه یافته اما بسیاری از کارشناسان این اقدام را یک اشتباه راهبردی در اقتصاد استانی می دانند که در یکی از کم آب ترین مناطق کشور قرار گرفته است.
هر چند در سال های اخیر گام هایی برای جبران این اشتباه برداشته شده اما همچنان زندگی مردم استان کرمان به کشاورزی گره خورده است بسیاری از مردم شرق و جنوب کرمان امورات مالی زندگی روزمره خود در طول سال را با فروش خرمای نخل هایی می گذرانند که در خانه باغ هایشان دارند اما گویی خرما نیز در سکوت طرح های تحقیقاتی و علمی در بخش کشاورزی در حال سپری کردن سرنوشت تلخی است که پسته دچارش شده است.
خرما نیز در سکوت طرح های تحقیقاتی و علمی در بخش کشاورزی در حال سپری کردن سرنوشت تلخی است که پسته دچارش شده است
خرما در فصل زمستان و بهار آماج آفت زنجره خرما قرار می گیرد و در فصل تابستان تنها چند روز باقیمانده به فصل برداشت محصول به یکباره خرما بر روی شاخه های خرما می خشکد و دانه های خرما پای نخل ها، غذای دام ها می شود و یا جمع آوری و آتش زده می شود.
اواخر مرداد تا ابتدای مهر ماه فصل برداشت خرما از نخلستان های کرمان که وسیع ترین نخلستان های کشور هستند آغاز می شود اما در ریگان و فهرج و بم و نرماشیر که مهمترین تولید کنندگان خرمای مضافتی در کشور هستند کشاورزان به جای اینکه سر بر بالین آرامش بگذارند و نتیجه یک سال تلاش خود را برداشت کنند نگاهشان به آسمان است و خوشه هایی را می بینند که مقابل چشمانشان در حال خراب شدن هستند.
خسارت میلیاردی به نخل داران
سال گذشته بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان مجموع خسارت پدیده خشکیدگی خوشه های خرما بود، دولت برای خرید خرما پیش قدم شد و تلاشهایی برای کاهش بار خسارت ها بر دوش مردم برداشته شد اما سوال اصلی این است به جای پرداخت میلیاردها تومان خسارت به کشاورزان چه اقدام عملی و علمی برای کنترل وضعیت موجود در نخلستانهای استانی برداشته شده که دومین تولید کننده خرما در کشور است و سالیانه میلیون ها دلار ارز را از این محل عاید کشور می کند.
این روزها خبرها از ریگان و فهرج حکایت از آن دارد که خشکیدگی خوشه های خرما آغاز شده و بخشی از محصول در حال خراب شدن است.
دمای هوا در شرق کرمان به ۵۰ درجه رسیده است و گاه دماسنج های کشاورزان دمای بالاتر را نیز ثبت می کنند اما خرما که مقاوم ترین محصول کشاورزی در مقابل گرما است نمی تواند مقابل این تنش دمایی تاب بیاورد.
ابتکار جدید کشاورزان برای مبارزه با گرما
یکی از نگرانی های عمده کشاورزان عدم تعهد بیمه ها نسبت به پرداخت خسارت های ناشی از تنش های دمایی است همین مساله بود که سال گذشته گریبان پسته کاران را گرفت و میلیاردها خسارتی که به آن ها وارد شد هیچ گاه جبران نشد.
اما در حالیکه تاکنون راه مبارزه قابل توجهی در مقابل کشاورزان قرار نگرفته است در یک ابتکار جالب کشاورزان برخی از شهرستانها در این روزهای سال خوشه های خرما را با پارچه های سفید رنگ متقال می پوشانند و بنا به اعلام کشاورزانی که از این روش استفاده کرده اند با این اقدام گرمای کمتری به خوشه های خرما می رسد و میزان ریزش هم کاهش می یابد.
رئیس جهاد کشاورزی استان کرمان نیز در گفتگو با مهر می گوید: تغییرات اقلیمی باعث شده میزان گرمایی که در این فصل از سال رخ می داده است بیشتر شود و حداکثر دما در اکثر روزهای سال بیشتر از سال گذشته است.
حداکثر دمای هوا در استان کرمان یک درجه نسبت به سال گذشته افزایش دارد
عباس سعیدی با اشاره به گزارش های هواشناسی در خصوص اینکه حداکثر دمای هوا در استان کرمان یک درجه نسبت به سال گذشته افزایش دارد می گوید همین روند که در سال های اخیر به صورت صعودی ادامه داشته است باعث شده که پدیده خشکیدگی خوشه های خرما هر سال روی بدهد.
وی گفت: سال قبل میلیاردها تومان خسارت به کشاورزان استان کرمان وارد شد و بیشترین خسارت نیز به خرمای مضافتی به دلیل تحمل کم در مقابل گرما وارد شده است.
سعیدی ادامه داد: استفاده از کیسه های سفید رنگ متقابل یک ماه قبل از برداشت می تواند مشکل را کاهش دهد کشاورزان باید از ارقام تر کمتر استفاده و باید ارقام اقتصادی و مقاوم در مقابل گرما کشت شود.
وی گفت: وزش بادهای بسیار گرم در این زمان از سال موجب تشدید خشک شدن خوشه های خرما می شود.
مسئولان به داد کشاورزان برسند
فرماندار ریگان نیز در گفتگو با مهر می گوید: بخش قابل توجهی از مردم شهرستان ریگان به تولید محصول خرما اشتغال دارند و نگران هستیم در سال جاری با توجه به گرم تر شدن هوا پدیده خشکیدگی خوشه های خرما نیز افزایش یابد.
امین باقری افزود: یکی از مشکلات کشاورزان در کنار دلال بازی در زمان فروش، پیش خرید خرما توسط دلالان و هزینه های بالای نگهداری در سردخانه ها خشک شدن خوشه های خرما است.
وی گفت: با برگزاری جلسات متعدد نرخ نهایی هر کیلو خرما ۲۵ هزار تومان در نظر گرفته شده است در حالیکه هزینه تولید هر کیلو خرما ۱۷ هزار تومان است.
در صورت تشدید این پدیده در سال جاری با توجه به وزش بادهای شدید از سمت سیستان و بلوچستان و افزایش گرمای هوا بخش قابل توجهی از درآمد مردم از بین می رود
فرماندار ریگان افزود: خشک شدن خوشه های خرما اقتصاد خانوار در شرق استان کرمان را هدف گرفته است و در صورت تشدید این پدیده در سال جاری با توجه به وزش بادهای شدید از سمت سیستان و بلوچستان و افزایش گرمای هوا بخش قابل توجهی از درآمد مردم از بین می رود.
احمد یکی از کشاورزان بمی است که در زمینه تولید و صادرات خرما فعال است، احمد با ابراز نگرانی از وضعیت موجود می گوید: دقیقا ۲۰ روز به برداشت محصول خوشه ها بی آب می شوند و بعد از خشک شدن خرما دچار ریزش می شود و به کلی از بین می رود.
وی افزود: کشاورزی یکی از نقاط قوت تولید بومی و اقتصاد مقاومتی در استان کرمان محسوب می شود و عدم حمایت از کشاورزان می تواند منجر به کاهش ارزآوری شود.
وی گفت: سال گذشته با وجود تمام مشکلات خرمای باقیمانده در ایام ماه رمضان در سردخانه ها ماند و به دلیل جلوگیری از صادرات محصول تولید کنندگان فرصت صادرات خرما را از دست دادند و حالا خشکیدگی خوشه های خرما کشاورزان را با چالش مواجه کرده است و راهکار مناسبی برای کنترل این مشکل بعد از سال ها و صرف هزینه های زیاد پیشنهاد داده نشده است.
