جزییات 8برنامه جهش تولید کشاورزی/پیش بینی خودکفایی در واکسن دامی
یک مقام مسئول در وزارت جهاد با بیان اینکه در نسخه مقدماتی برنامه جهش تولید 8 برنامه شامل 52 پروژه تدوین شده است، – یک مقام مسئول در وزارت جهاد با بیان اینکه در نسخه مقدماتی برنامه جهش تولید 8 برنامه شامل 52 پروژه تدوین شده است، گفت:ایران در حدود سه سال آینده در حوزه واکسن و داروهای دامی خودکفا می شود.
به گزارش سایت قطره و به نقل ازخبرنگار مهر”، برای تحقق جهش تولید بخش کشاورزی بیشترین ظرفیت را دارد و می تواند در تحقق این سیاست عملکرد مؤثری داشته باشد.
محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه نیز به این مساله اذعان داشته و عنوان کرده است: بخش کشاورزی از بیشترین ظرفیت و استعداد برای کاهش واردات و تحقق جهش تولید برخوردار است.
به اعتقاد کارشناسان بخش کشاورزی کشور می تواند علاوه بر تأمین نیاز داخلی، در توسعه بازارهای صادراتی و ارزآوری به کشور نیز نقش بسزایی ایفا کند که این عوامل می تواند در تحقق سیاست های جهش تولید مؤثر باشد.
در همین زمینه با علی کیانی راد ، رییس مؤسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصادکشاورزی وتوسعه روستایی وزارت جهادکشاورزی و عضو هیأت علمی پژوهشی گفتگویی را انجام داده ایم، که مشروح آن از نظرتان می گذرد: به طور خلاصه، تمرکز وزارت جهاد کشاورزی در سال جهش تولید بر روی چه مواردی است؟ با توجه به اینکه بخش عمده واردات بخش کشاورزی در سال 98 مربوط به دانه های، روغنی و ذرت، واکسن و داروهای دامی و تا حدودی نیز شکر است، ما باید در جهت افزایش تولید و کاهش واردات این محصولات گام برداریم که البته درباره برخی از محصولات این امکان وجود دارد و درباره برخی دیگر به دلایل شرایط اقلیمی با محدودیت هایی در حوزه تولید مواجه هستیم.
باید با استفاده از فناوری ها و تکنولوژی های روز در جیره غذایی طیور برای بخشی از ذرت وارداتی، جایگزین دیگری در نظر بگیریم و با این کار علاوه بر جلوگیری خروج ارز از کشور برای واردات ذرت، علاوه بر افزایش بهره وری هزینه تولید گوشت مرغ نیز کاهش خواهد یافت به دلیل شرایط آب و هوایی کشور در یک برنامه 5 ساله می توانیم در حوزه روغن به خوداتکایی 50 درصدی دست پیدا کنیم.
همچنین باید در جیره غذایی طیور برای ذرت جایگزینی پیدا کنیم چرا که آب بر بودن این محصول و شرایط آب و هوایی کشور اجازه خوداتکایی در این زمینه را به ما نمی دهد.
در جیره غذایی طیور دقیقاً قرار است چه تغییراتی اتفاق بیفتد و چگونه این کار را انجام می دهید؟ باید با استفاده از فناوری ها و تکنولوژی های روز در جیره غذایی طیور برای بخشی از ذرت وارداتی، جایگزین دیگری در نظر بگیریم و با این کار علاوه بر جلوگیری خروج ارز از کشور برای واردات ذرت، علاوه بر افزایش بهره وری هزینه تولید گوشت مرغ نیز کاهش خواهد یافت.
آیا تمرکز شما تنها بر اجرای پروژه هایی خواهد بود که در یکسال آینده به نتیجه برسد یا اینکه پروژه های بلند مدت را نیز شامل می شود؟ برخی از پروژه هایی که در راستای سیاست های جهش تولید اجرا می شود ممکن است در سالجاری به نتیجه برسد و برخی دیگر نیز ممکن است طی دو سال آینده و یا حتی بیشتر از آن، به سرانجام برسد.
سرفصل مهمترین برنامه های وزارت جهاد کشاورزی در سال جهش تولید به منظور کاهش واردات و افزایش صادرات که پیش از این به آن اشاره کردید، چیست؟ از جمله مهم ترین برنامه هایی که امسال در راستای تحقق سیاست های جهش تولید برای اجرای آن برنامه ریزی شده است، استفاده از آب سبز (آب باران) است که بتوانیم گندم، جو، علوفه و حبوبات بیشتری از این طریق تولید کنیم، ضمن اینکه مقداری از گندم تولید شده با رعایت مواردی می تواند جایگزین ذرت در جیره غذایی طیور شود.
افزایش تولید شکر از دیگر برنامه های وزارت جهادکشاورزی در این حوزه است، ما سال 97 نیز در حوزه شکر به آستانه خودکفایی رسیدیم اما به دلیل عدم قیمت گذاری مناسب و همچنین وقوع سیل از برنامه عقب افتادیم.
پیش بینی می کنید که تا چند سال آینده عقب ماندگی در حوزه شکر جبران شود و بزرگترین موانعی که بر سر راه خودکفایی شکر وجود دارد، چیست؟ امیدوار هستیم طی حدود دو سال آینده عقب ماندگی در برنامه تولید شکر را جبران کنیم.
بحث مهم در این زمینه، نیاز به احداث سه کارخانه در خوزستان و ایلام است که اگر بتوانیم این کارخانجات را احداث کنیم مشکل حمل چغندر قند تا مسافت های طولانی حل می شود و به خودکفایی در تولید شکر کمک زیادی خواهد کرد.
به خوداتکایی 50 درصدی در حوزه تولید دانه های روغنی اشاره کردید، چه برنامه ریزی برای تحقق این هدف شده است؟ طی سالیان گذشته اقدامات بسیار خوبی در حوزه تولید کلزا انجام شده و توسعه کشت کلزا می تواند در افزایش ضریب خوداتکایی دانه های روغنی نقش بسزایی ایفا کند، ضمن اینکه کنجاله آن نیز می تواند در جیره غذایی دام و طیور مورد استفاده قرار بگیرد.
در زمینه توسعه محصولات گلخانه ای و گسترش صادرات در این حوزه، چه اقداماتی را مدنظر دارید؟ تولید بذور هیبریدی بویژه برای محصولات سبزی و صیفی می تواند منجر به جهش تولید در محصولات سبزی و صیفی و محصولات گلخانه ای شود و توسعه صادرات را نیز به دنبال داشته باشد.
به واردات گسترده واکسن و داروهای دامی در سال 98 اشاره کردید و اینکه کاهش واردات در این زمینه مدنظر است.
آیا خودکفایی در حوزه واکسن و داروهای دامی در کشور ما میسر است؟ براساس تفاهم نامه ای که با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری منعقد شده در حوزه تولید آفت کش های زیستی و شیمیایی، واکسن، دارو و مکمل های دام و طیور با شرکت دانش بنیان همکاری خواهیم داشت که این همکاری و توسعه تولید منجر به تحقق سیاست های جهش تولید می شود و صرفه جویی ارزی را به دنبال دارد.
امیدواریم طی دو تا سه سال در حوزه واکسن، دارو و مکمل های دام و طیور و آفت کش های زیستی و شیمیایی به طور کامل خودکفا شویم و صرفه جویی ارزی زیادی در این حوزه رخ دهد این امکان وجود دارد که کشور در حوزه واکسن و داروهای دامی به خودکفایی کامل برسد.
شرکت های دانش بنیان می توانند چنین سیاستی را تحقق ببخشند ضمن اینکه یکی از مهم ترین برنامه های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری که امسال با همکاری وزارت جهاد کشاورزی در بخش جهش تولید اتفاق می افتد همین افزایش تولید واکسن، دارو و مکمل های دام و طیور، بذور هیبریدی و آفت کش های زیستی و شیمیایی است.
از سال گذشته که این کار شروع شده به نتایج خوبی دست یافتیم و امیدواریم طی دو تا سه سال در حوزه واکسن، دارو و مکمل های دام و طیور و آفت کش های زیستی و شیمیایی به طور کامل خودکفا شویم و صرفه جویی ارزی زیادی در این حوزه رخ دهد.
گفته می شود توسعه صادرات از برنامه های مهم در سال جهش تولید است، علاوه بر تولیدات گلخانه ای در کدام حوزه های کشاورزی از چنین پتانسیلی برخوردار هستیم؟ از سال 92 به بعد نیز توسعه گلخانه ها، توسعه تولید محصولات باغی بویژه در اراضی شیبدار در دستور کار قرار دارد علاوه بر این در بخش شیلات و آبزیان و بویژه پرورش ماهی در دریا (قفس) و نیز توسعه تولید گیاهان دارویی ظرفیت های خوبی برای گسترش صادرات وجود دارد.
این برنامه ها از گذشته شروع شده و در کوتاه مدت نیز به نتیجه خواهد رسید.
اشاره کردید به این مساله که برخی از برنامه ها بلندمدت هستند و قرار نیست ظرف یکسال به نتیجه برسند.
زراعت چوب یکی از برنامه های مهم ما در این زمینه است، همچنین در حوزه تولید گوشت مرغ، احیا و توسعه مرغ لاین از برنامه هایی است که در صورت تحقق آن می توانیم حلقه مهمی از زنجیره تولید را احیا نموده و با تولید حجم قابل توجهی گوشت مرغ، علاوه بر تأمین نیاز داخل صادر کنیم و از ارز آن نیز استفاده نماییم.
البته تحقق تمامی این برنامه ها بستگی به ایجاد و تکمیل زنجیره های ارزش دارد و در تمامی این برنامه ها، توسعه و حمایت از زنجیره های ارزش در نظر گرفته شده است.
جهش تولید گوشت مرغ از طریق احیا و توسعه مرغ لاین در دستور کار ما قرار دارد.
مذاکرات این کار نیز از ابتدای سال انجام شده، تغییر ترکیب جیره غذایی طیور نیز در دستور کار است علاوه بر این، نیازمند برخی هماهنگی ها و ثبات در سیاست های اتخاذ شده در خارج از مجموعه وزارت جهاد کشاورزی نیز هستیم.
به عنوان مثال در حوزه سیاست های تجاری که هم اکنون در دایره مسئولیت وزارت صمت است، نیازمند هماهنگی های بیشتری هستیم.
به عنوان مثال ممنوعیت صادرات نباید به صورت ناگهانی اعمال شود و تعرفه های صادراتی نیز باید کاملاً از قبل مشخص و اعلام شده باشد.
خودتحریمی و عدم ثبات در سیاست های تجاری باعث از دست رفتن بازارهای صادراتی می شود و جهش تولید نیز محقق نمی شود.
چه راهکاری توصیه می کنید که با توجه به شرایط ویژه کشور بتوانیم در حوزه صادرات موفق عمل کنیم؟ ما باید حداقل با کشورهای اطراف خود روابط سیاسی پایدار داشته باشیم تا بتوانیم توسعه صادرات و ارزآوری گسترده در این بخش برای کشور داشته باشیم.
همچنین بانک مرکزی باید تمهیداتی را در نظر بگیرد که صادرکنندگان بتوانند بخشی از ارز حاصل از صادرات محصولات کشاورزی را برگردانند و در داخل بخش آن را سرمایه گذاری کنند.
آیا منظور شما این است که پیمان سپاری ارزی برای صادرکنندگان بخش کشاورزی لغو شود؟ یا پیمان سپاری ارزی لغو شود و یا اینکه خود صادرکنندگان بخش کشاورزی بتوانند از طریق توسعه زنجیره های ارزش یا کشاورزی قراردادی نهاده های مورد نیاز بخش را از محل ارز حاصل از صادرات محصولات کشاورزی وارد کنند.
همچنین در حوزه توسعه ماشین آلات و ادوات کشاورزی که تحت نظارت وزارت صمت است باید تجدیدنظر شود و هماهنگی بیشتری بین وزارت صمت و وزارت جهاد کشاورزی در این حوزه وجود داشته باشد.
برنامه وزارت جهاد کشاورزی در حوزه توسعه مرغ لاین با توجه به تأکیدی که مقام معظم رهبری در این زمینه داشته اند، چیست؟ جهش تولید گوشت مرغ از طریق احیا و توسعه مرغ لاین در دستور کار ما قرار دارد.
مذاکرات این کار نیز از ابتدای سال انجام شده، تغییر ترکیب جیره غذایی طیور نیز در دستور کار است و اگر بتوانیم مرغ را در سایز استاندارد تولید کنیم، پتانسیل های بسیار خوبی برای صادرات وجود دارد.
قبلاً اشاره کرده بودید که برنامه های جهش تولید قرار است بدون اتکا به منابع دولتی محقق شود، چگونه این امر محقق خواهد شد؟ یکی از الزامات تحقق برنامه های جهش تولید این است که کمتر به منابع دولتی و همچنین ارز دولتی متکی باشد.
این منابع می تواند از تمهیداتی که در بودجه دیده شده مثل تبصره هجده قانون بودجه تأمین شود که امسال نیز گشایش خوبی در این زمینه اتفاق افتاده است.
خودتحریمی و عدم ثبات در سیاست های تجاری باعث از دست رفتن بازارهای صادراتی می شود و جهش تولید نیز محقق نمی شود در واقع برنامه های جهش تولید برشی از پروژه های اقتصاد مقاومتی است که از سال 93 اجرای آن شروع شده است.
این برنامه ها قرار است با مدیریت جدید در همان راستای پروژه های اقتصاد مقاومتی پیش رود و با تمرکز روی دو هدف کاهش واردات و توسعه صادرات باشد.
قرار است در حوزه اجرا بخشی از کارها به خود مردم واگذار شود ضمن اینکه شرکت های دانش بنیان که عمدتاً بخش خصوصی هستند نقش مهمی در اجرای این سیاست ها دارند و بنا است این شرکت ها نیز در ارتباط مستقیم با خود مصرف کنندگان و مردم قرار بگیرند.
اشاره کرده بود که قرار است برنامه های جهش تولید هفته آینده برای تصویب به سازمان برنامه و بودجه فرستاده شود، کدام برنامه ها برای این منظور به سازمان برنامه و بودجه فرستاده می شود؟ در نسخه مقدماتی برنامه جهش تولید 8 برنامه در این حوزه تدوین شده و قرار است طی هفته آینده جهت تصویب به سازمان برنامه و بودجه فرستاده شود.
این 8 برنامه شامل 52 پروژه است که سرفصل های کلی آن استفاده از فناوری آب سبز برای جهش تولید گندم، جو، علوفه و حبوبات، جهش تولید شکر، جهش تولید پنبه، جهش تولید دانه های روغن و کنجاله، جهش تولید بذر هیبرید سبزی و صیفی، جهش تولید کود، جهش تولید آفت کش های زیستی و شیمیایی، جهش تولید واکسن، دارو و مکمل های دام و طیور، جهش تولید محصولات باغبانی، گلخانه ای و نیز گیاهان دارویی، جهش تولید در صنایع تبدیلی و تکمیلی، جهش تولید در حوزه شیلات و آبزیان، جهش تولید چوب از طریق توسعه زراعت چوب، افزایش تولید پیله تر ابریشم و جهش تولید مرغ گوشت لاین است.
برای پشتیبانی تمام این برنامه ها، اجرای دو برنامه حمایتی تعریف شده است که یکی از برنامه ها اجرای عملیات آب و خاک و زیربنایی و دیگری تکمیل و توسعه زنجیره های ارزش در قالب کشاورزی قرار دادی است.
آقای کیانی راد، برخی از کارشناسان حوزه کشاورزی معتقدند که کشاورزی کشور نیاز به یک جراحی و مدرن سازی دارد و تا زمانی که در بخش زیرساخت ها و اصول علمی اولیه نتوانیم اقدامات لازم را انجام دهیم، در بخش برنامه های کلان با مشکل مواجه خواهیم شد.
به عنوان مثال بخش کشاورزی کشور همچنان از اجرای یک برنامه مدون و دقیق الگوی کشت بی بهره مانده درحالی که اجرای یک الگوی کشت مناسب می تواند در تحقق این سیاست و همچنین تأمین امنیت غذایی کشور بسیار مؤثر باشد.
ضمن اینکه ساماندهی حضور محصولات ایرانی در بازارهای صادراتی نیز با اجرای طرح مذکور قابل انجام خواهد بود.
مباحث مطرح شده از سوی برخی کارشناسان مبنی بر اینکه در کشور ما طرح الگوی کشت اجرا نمی شود قابل تأمل است.
الگوی کشت مشخصات و مختصات خاص خود را دارد، اگر در کشور برنامه کشت وجود نداشت پس این حجم تولید چگونه اتفاق می افتد؟ ضمن اینکه الگوی کشت برنامه ای است که کشاورزان می توانند آن را اجرا کنند یا اجرا نکنند و در بخش کشاورزی نمی توان بهره برداران را وادار به اجرای الگوی کشت کرد.
در واقع سیاستگزاران باید با سیاست های تشویقی و هدایتی کشاورزان را به اجرای طرح الگوی کشتی که مورد نظر دولت است و باعث استفاده بهینه از منابع آب، امکانات موجود، خاک و … می شود، ترغیب کنند.
چه الزاماتی برای عملیاتی شدن این مساله وجود دارد؟ نیاز به راهکارهای ارشادی و تشویقی وجود دارد.
باید به مرور زمان به سمتی حرکت کنیم که مشارکت تولیدکنندگان و بخش خصوصی را در این زمینه داشته باشیم.
در تصمیم گیری ها و سیاست های بخش ثبات کامل وجود داشته باشد و هیچ تصمیمی اتخاذ نشود مگر اینکه نظر کلیه فعالان در طول زنجیره ارزش و بخش خصوصی را مورد توجه قرار دهیم و بخش کشاورزی را به صورت زنجیره ارزش مدنظر داشته باشیم نه اینکه به شکل جزیره ای به قسمتی از حوزه کشاورزی توجه و از بخشی دیگر غفلت کنیم.
ضمن اینه الگوی کشت یک برنامه دائمی نیست و سیاست های آن با توجه به شرایط کشور مرتب تغییر می کند.
به عنوان مثال تا زمانی که فاز اول طرح 550 هزارهکتاری در خوزستان افتتاح نشده بود یا بارش های مناسبی در منطقه نداشتیم، محدودیت هایی در زمینه کشت برخی محصولات اعمال می شد.
بعنوان مثال اگر برنج در این منطقه کشت می شد مورد هیچگونه حمایتی از سوی دولت نبود.
بنابراین امسال کشت برنج در منطقه بلامانع خواهد بود؟ بله.
امسال باتوجه به افتتاح فاز اول طرح 550 هزارهکتاری در سطح 295 هزارهکتار و نیز بارش های خوبی که در منطقه اتفاق افتاده هم کشت گندم می تواند در منطقه توسعه بیشتری یابد و هم کشت برنج بلامانع خواهد بود.
در نسخه مقدماتی برنامه جهش تولید 8 برنامه در این حوزه تدوین شده و قرار است طی هفته آینده جهت تصویب به سازمان برنامه و بودجه فرستاده شود.
این 8 برنامه شامل 52 پروژه است با افتتاح فاز اول طرح 550 هزارهکتاری در خوزستان، کشت گندم در بسیاری از اراضی که قابلیت کشت نداشتند، اتفاق افتاده و میانگین عملکرد گندم به 5 تن در هرهکتار رسیده است، ضمن اینکه زمین هایی که در معرض سیل قرار داشته محل مناسبی برای کشت برنج است.
بنابراین خوزستان می تواند امسال حدود 500 هزارتن برنج تولید کند که باتوجه به این شرایط امسال پیش بینی می شود حدود 2.
6 تا 2.
7 میلیون تن برنج در کل کشور تولید شود.
کلید واژه ها: جهش تولید – برنامه – بخش کشاورزی – کشاورزی – تولید – سازمان برنامه و بودجه – مقام مسئول – بیشترین – سازمان برنامه – تحقق – رییس سازمان – پروژه – ظرفیت – تدوین – واکسن – وزارت – کارشناسان – سال آینده – کشور – محمدباقر – جهاد – بیان – مقام – خودکفایی – نسخه – برخوردار – دامی – خبرنگار – استعداد – ارزآوری